در صنعت ساختمانسازی، انتخاب روشهای مناسب برای مقاومسازی دیوارهای غیرسازهای در برابر نیروهای لرزهای و افزایش استحکام سازه از اهمیت ویژهای برخوردار است. میلگرد بستر به عنوان یکی از روشهای سنتی برای تقویت دیوارها شناخته میشود، اما با پیشرفت تکنولوژی، جایگزینهای نوینی مانند وال پستهای مدرن، مشهای فایبرگلاس و بستهای مکانیکی معرفی شدهاند که هر یک مزایای خاص خود را دارند. این مقاله از بنیاد بتن اصفهان به بررسی این جایگزینها، مقایسه آنها با میلگرد بستر و ارائه راهکارهای عملی برای انتخاب بهترین گزینه بر اساس نیاز پروژه میپردازد. اگر به دنبال افزایش ایمنی، سرعت اجرا و بهینهسازی هزینهها در پروژههای ساختمانی خود هستید، این محتوا اطلاعات کاربردی و جامعی در اختیارتان قرار خواهد داد.
جایگزینهای نوین برای میلگرد بستر: وال پستهای جدید و راهکارهای کارآمد
در سالهای اخیر، با پیشرفت تکنولوژی و ابداع روشهای نوین در صنعت ساختمان، جایگزینهای متعددی برای میلگرد بستر سنتی جهت مهار لرزهای دیوارهای غیرسازهای معرفی شدهاند. این جایگزینها نه تنها سرعت و سهولت اجرا را افزایش میدهند، بلکه در بسیاری موارد عملکرد بهتری نیز از خود نشان میدهند.
مهمترین و رایجترین جایگزین میلگرد بستر، وال پستهای نوین یا وادارهای میانی و کناری هستند که مطابق با پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰ زلزله ایران، راهکاری استاندارد و اصولی برای مسلح کردن دیوارها محسوب میشوند.
در ادامه به معرفی و بررسی مهمترین جایگزینهای میلگرد بستر پرداخته میشود:
۱. وال پستهای نوین (مطابق پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰)
این سیستمها به جای استفاده از میلگرد در بین ردیفهای بلوک، دیوار را با استفاده از پروفیلهای فولادی یا گالوانیزه که به صورت قائم و گاهی افقی نصب میشوند، مهار میکنند.
انواع وال پست نوین:
- وادارهای قائم (وال پستهای عمودی): این پروفیلها که معمولاً به شکل ناودانی (U شکل) یا قوطی هستند، در فواصل مشخص (معمولاً بین ۴ تا ۶ متر) در طول دیوار نصب میشوند. این وادارها از یک سو به کف و از سوی دیگر به سقف متصل شده و دیوار را در برابر حرکتهای جانبی خارج از صفحه مهار میکنند. اتصال این وادارها به سازه اصلی باید به صورت کشویی باشد تا در هنگام زلزله، دیوار بتواند آزادانه در صفحه خود حرکت کند و بار اضافی به سازه منتقل نشود.
- وادارهای افقی (تیرکها): در دیوارهای با ارتفاع بیش از ۳.۵ متر، از وادارهای افقی برای تقسیم ارتفاع دیوار و کنترل کمانش آن استفاده میشود.
مزایای وال پست نوین نسبت به میلگرد بستر:
- اجرای سریع و آسانتر: نصب پروفیلها نسبت به کار گذاشتن میلگرد در ملات، سرعت بسیار بالاتری دارد.
- عملکرد لرزهای بهتر: این سیستم به دیوار اجازه حرکت محدود در صفحه خود را میدهد و از تخریب ناگهانی آن جلوگیری میکند.
- کنترل دقیقتر: محاسبات و اجرای وال پستها دقیقتر و مهندسیشدهتر است.
- کاهش پلهای حرارتی: در صورت استفاده از اتصالات مناسب، پلهای حرارتی کاهش مییابد.
۲. مشهای فایبرگلاس (توری فایبرگلاس یا AR-Glass)
یکی از جدیدترین راهکارها، استفاده از توریهای فایبرگلاس آغشته به رزینهای پلیمری است که به عنوان یک لایه مسلحکننده بر روی سطح دیوار (زیر لایه گچ یا سیمان) اجرا میشود.
نحوه اجرا:
این توریها پس از دیوارچینی، با استفاده از پلاستر گچی یا سیمانی بر روی کل سطح دیوار نصب میشوند و یک شبکه مقاوم در برابر ترکخوردگی و نیروهای کششی ایجاد میکنند.
مزایا:
- وزن بسیار کم: بار مرده ساختمان را به شدت کاهش میدهد.
- سرعت اجرای بالا: نصب توری و پلاسترکشی به سرعت انجام میشود.
- مقاومت در برابر خوردگی و رطوبت: برای محیطهای مرطوب گزینهای عالی است.
- پیوستگی کامل با دیوار: یکپارچگی بالایی در عملکرد دیوار ایجاد میکند.
- حذف کامل وال پستهای سنتی و میلگرد بستر: در بسیاری از طرحها میتواند به عنوان جایگزین کامل عمل کند.
۳. بستهای مکانیکی و گیرههای اتصال
این روش شامل استفاده از قطعات فلزی پیشساختهای است که برای اتصال بلوکها به یکدیگر و به ستونها یا وادارهای قائم به کار میروند.
- بستهای ارتجاعی یا انعطافپذیر: این بستها دیوار را به ستونهای کناری متصل میکنند اما اجازه حرکت جزئی دیوار را میدهند تا از تمرکز تنش جلوگیری شود.
- گیرههای مخصوص بلوک: قطعاتی که در درزهای افقی قرار گرفته و به وادارهای قائم متصل میشوند و جایگزین میلگرد بستر در آن ردیف میشوند.
مزایا:
- نصب سریع و بدون نیاز به ملات: سرعت کار را افزایش میدهد.
- اجرای خشک و تمیز: پرت مصالح به حداقل میرسد.
- اتصال استاندارد و مطمئن: عملکرد قابل پیشبینی و مهندسیشده دارد.
آیا میلگرد بستر می تواند جایگزین مناسبی برای وال پست باشد؟
زمانی که صحبت از میلگرد بستر و وال پست می شود یکی از مهمترین سوالات برای بسیاری از افراد این است که آیا میلگرد بستر جایگزین مناسبی برای وال پست است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت بله. میلگرد بستر بهترین جایگزین برای وال پست است، برخی از دلایل این موضوع عبارتند از:
وزن سبک
یکی از معضلاتی که در مورد وال پست با آن روبهرو بودیم، وزن نسبتاً سنگین آن بود که باعث می شد کار کردن آن در سازهای مختلف سخت باشد. امروزه میلگرد بستر با دارا بودن وزن سبک و عالی به عنوان بهترین جایگزین برای این محصول در ساختمان ها استفاده می شود.
راحتی نصب
یکی دیگر از موضوعاتی که میلگرد بستر را بهترین جایگزین برای وال پست کرده است، سهولت نصب آن است که باعث می شود در زمان تا حدود زیادی صرفهجویی شود.
استحکام بالا
میلگرد بستر دارای مقاومت و استحکام بسیار بالایی است. استحکام محصول به گونه ای است که به صورت کلی می توان گفت که این محصول حدودا دو برابر وال پست استحکام دارد، به همین دلیل به استحکام بیشتر ساختمان کمک فراوانی میکند.
انعطاف پذیری بالا
یکی دیگر از دلایل به کار بردن این محصول به جای وال پست در ساختمان ها انعطاف پذیری بسیار بالای آن است که باعث میشود محصول مورد نظر به هیچ عنوان در برابر فشار نشکند مقاومت خود را حفظ کند.
مقاومت در برابر زلزله
زمانی که میلگرد بستر به صورت مناسبی در پایه ساختمان استفاده شده باشد، باعث مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله می شود. این موضوع را می توان یکی دیگر از دلایل مناسب بودن جایگزینی میلگرد بستر به جای وال پست نام برد.
گسترده بودن قابلیت اجرا
از میلگرد بستر می توان در مکان های مختلف استفاده نمود، یعنی این محصول هم در دیوارهای بتنی و هم در دیوارهای بلوکی قابلیت اجرا استفاده دارد، به علاوه می توان از آن در ساختمان هایی با تعداد طبقات مختلف، اندازه های متفاوتی را استفاده نمود.
قیمت مناسب
قیمت میلگرد بستر در کنار دارا بودن تمامی مزایای بالا، دارای قیمت کاملا مناسبی است که استفاده از آن در ساختمان ها را اقتصادی و مقرون به صرفه کرده است.
قیمت دیوار پیش ساخته که از با کیفیت ترین محصولات سایت بنیاد بتن است، بسیار مقرون به صرفه و مناسب است.
نکاتی برای انتهاب جایگزین مناسب
انتخاب بهترین جایگزین برای میلگرد بستر به نوع پروژه، ارتفاع و طول دیوارها، نوع بلوک مصرفی و الزامات آییننامهای بستگی دارد.
- برای پروژههای استاندارد و متداول: وال پستهای نوین مطابق با پیوست ششم آییننامه ۲۸۰۰، بهترین و مطمئنترین راهکار هستند.
- برای پروژههایی که سرعت و سبکی سازه در اولویت است: مشهای فایبرگلاس گزینهای بسیار مدرن و کارآمد محسوب میشوند.
- برای دیوارهای با ابعاد کوچک و اجرای سریع: بستهای مکانیکی و گیرهها میتوانند راهکاری مناسب باشند.
در نهایت، توصیه میشود قبل از انتخاب هر روش، با مهندس محاسب و ناظر پروژه مشورت کرده تا بهترین و اقتصادیترین گزینه مطابق با ضوابط و مقررات ملی ساختمان انتخاب شود.
کدام جایگزین بهتر است؟
میلگرد بستر یکی از ابزار آلات به کار رفته در ساختمانها است که برای افزایش مقاومت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. میلگرد بستر به روشهای مختلف در ساختمان استفاده میشود و میتواند پی و پایه ساختمان را مقاوم تر کند. در برخی از موارد سازندگان ساختمان به این فکر هستند که جایگزین مناسبی برای میلگرد بستر انتخاب کنند، به همین دلیل از ابزارآلات مختلفی برای جایگزین میلگرد بستر استفاده می کنند. یکی از جایگزین ها برای میلگرد بستر وال پست به شمار می رود. در برخی از موارد میلگرد بستر جایگزین وال پست می شود و یا وال پست به عنوان جایگزین برای میلگرد بستر مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله از بنیاد بتن اصفهان قصد داریم به این موضوع و موضوعات مختلفی در این باره بپردازیم، به همین دلیل اگر به دنبال پی بردن به جایگزین میلگرد بستر به جای وال پست هستید، در این مقاله با ما همراه باشید. اطلاعات بیشتر در رابطه با بتن اکسپوز، بتن های پیش ساخته، قیمت دیوار پیش ساخته بتنی ارزان، روان کننده های بتنی و ... را از بنیاد بتن اصفهان کسب کنید.